Historia pięciu rodzin z najwyższych sfer rosyjskiej arystokracji w dobie najazdu Napoleona na Rosję.
Głównym bohaterem tej wielowątkowej epopei jest Piotr Bezuchow - ulubiony nieślubny syn niezwykle bogatego hrabiego, od dziecka kształcony za granicą. Poznajemy go, gdy jako dwudziestolatek pojawia się na przyjęciu w Petersburgu i od razu zraża do siebie większość gości swoją niezgrabnością, nieobyciem towarzyskim i podziwem dla Bonapartego.
Bliski przyjaciel Piotra, książę Andrzej Bołkoński, ambitny intelektualista, jest znużony życiem towarzyskim i małżeńskim; aby od tego uciec, decyduje się zostać oficerem w nadchodzącej wojnie, choć podziwia Bonapartego nie mniej niż Piotr.
Szczerość i dobre serce zjednują Piotrowi przyjaźń nie tylko Andrzeja, ale i hrabianki Nataszy Rostowej, uroczej, inteligentnej panienki, pełnej życia i radości, lubiącej śpiewać i tańczyć - która niestety ma zaledwie trzynaście lat.
W powieści bale i przyjęcia przeplatają się z radami wojennymi i machinacjami mężów stanu i generałów, a sceny krwawych bitew z codziennymi ludzkimi namiętnościami. Opisy postaci i relacji rodzinnych zachwycają różnorodnością i realizmem. To jedna z najlepszych powieści wszech czasów.